Uit onderzoek onder 254 katten en 395 honden blijkt dat slechts een klein aantal dieren is blootgesteld aan hoogpathogene vogelgriep (HPAI). Zwerfkatten en jachthonden vertonen daarentegen aanzienlijk vaker antistoffen tegen het vogelgriepvirus. Dit is vastgesteld door de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht.

Het ministerie van Landbouw, Voedselveiligheid en Natuur (LVVN) gaf opdracht tot dit onderzoek naar katten, naar aanleiding van eerder onderzoek onder zwerfkatten die tussen 2020 en 2023 werden bemonsterd. Vooral in natuurgebieden bleken deze katten regelmatig antistoffen tegen het H5-vogelgriepvirus te hebben. Dit riep de vraag op in hoeverre huiskatten die buiten komen, en mogelijk in contact staan met wilde vogels, eveneens blootgesteld worden aan het virus. Omdat deze katten ook nauw contact hebben met mensen, is dit extra relevant.

Voor het onderzoek stuurden dierenartspraktijken bloedmonsters van buitenkatten in, die oorspronkelijk waren afgenomen voor ander onderzoek. In totaal werden tussen januari en augustus 2024 254 bloedmonsters geanalyseerd. Bij zeven katten (2,8%) werden antistoffen tegen H5-vogelgriep aangetroffen. Opvallend was dat de hoeveelheid antistoffen lager lag dan eerder gemeten bij zwerfkatten. Geen van de onderzochte katten vertoonde ziekteverschijnselen die duiden op vogelgriep.

Onderzoek naar honden

Ook bij honden werd onderzocht of zij blootgesteld waren aan het H5-vogelgriepvirus. Hiervoor werden drie groepen honden onderzocht:

• Jachthonden (143 dieren)


• Huishonden met waargenomen contact met vogels in de afgelopen zes maanden (45 dieren)


• Huishonden zonder bekende informatie over vogelcontact (350 dieren)

Antistoffen tegen het H5-vogelgriepvirus werden het vaakst aangetroffen bij jachthonden (19 van 143; 13,3%). Bij huishonden zonder bekende vogelcontactgegevens testte 3,7% (13 van 350) positief, terwijl slechts één huishond met recent waargenomen vogelcontact antistoffen had (2,2%). Geen van de onderzochte honden vertoonde ziekteverschijnselen die passen bij vogelgriep.

Voorkomen van besmetting

Onderzoekster Els Broens benadrukt: “Huiskatten en huishonden lopen minder risico op blootstelling aan het H5-vogelgriepvirus dan zwerfkatten en jachthonden. Dit kan verklaard worden door minder frequent en ander contact met besmette vogels. Eigenaren wordt geadviseerd om contact van hun huisdieren met (dode) wilde vogels zoveel mogelijk te vermijden, vooral in gebieden waar vogelgriep voorkomt. Honden kunnen beter aangelijnd worden, en waar mogelijk kunnen katten binnen blijven.”

Wanneer katten of honden binnen een week na mogelijk contact met een besmette vogel symptomen vertonen zoals neus- of ooguitvloeiing, hoesten, benauwdheid, gedragsveranderingen of coördinatieproblemen, wordt aangeraden een dierenarts te raadplegen. Sinds juni 2023 geldt in Nederland een meldplicht voor H5-vogelgriepvirus bij zoogdieren.

Het bericht Huiskatten en honden zelden blootgesteld aan vogelgriep verscheen eerst op De Jagersvereniging.